2w1: Koncert MA i wystawa "MDŁOŚCI" w 13muzach

Prezentowane prace stawiają pytanie, czy przypadkiem nie mamy do czynienia z czymś w rodzaju „generacyjnego manifestu”. Istotne wydaje się pytanie o to, w jaki sposób współcześni młodzi twórcy wyrażają swoje zmagania z istnieniem i doznawane przy tym poczucie łagodnego wstrętu. Kuratorka wystawy, dr hab. Marta Smolińska nie pytała, czy czytali powieść Sartre'a. Zobaczyła w ich sztuce wspólny wszystkim wybranym pracom aspekt jakiejś prawie nieznośnej zmysłowości czy wzmożonego apelowania do zmysłu dotyku i drażnienia go poprzez podsuwanie czegoś dwuznacznego: pociągającego i łagodnie wstrętnego zarazem, fascynującego i nieco odpychającego, a mówiąc językiem Julii Kristevej – czegoś abiektalnego.

 

Zdaniem Sartre'a, co wciąż pozostaje aktualne, mdłości służą autopercepcji obserwatora oraz autentycznemu doświadczaniu egzystencji. U francuskiego egzystencjalisty, podobnie jak u Nietzschego, doznanie to wyróżnia wybrańców poznania, a błysk wstrętu figuruje, jako wydarzenie, które ma zdolność objawiania. Mdłości kryją więc ogromny potencjał krytyczny: można je bowiem opanować, czy też posiąść, przyswajając jako formę poznania, by zmagać się z własną wolnością i próbować jej do czegoś „użyć”, niezależnie od epoki, w której się żyje. Może zresztą ów krytyczny potencjał jest szczególnie nośny właśnie teraz, w epoce ponowoczesnej, w której królują kultura konsumpcyjna i tyrania możliwości?

 

Młode pokolenie artystów dotykając trudnych problemów sięga po formy, wyzwalające mdłości, lecz mimo to szalenie estetyzujące, co zdecydowanie odróżnia ich prace od tzw. sztuki krytycznej lat 90. XX wieku. Opatrzeni z estetyką kultury konsumpcyjnej wchłaniają otaczającą ich ikonosferę i subwersywnie uruchamiają jej potencjał, sugerując, że nadmiar wolności i konsumpcyjnej oferty, podobnie jak nadmiar słodyczy i piękna, mogą podejść do gardła i zemdlić. Jakże więc są bliscy tezie Zygmunta Baumana, że ponowoczesne zgryzoty rodzą się z wolności, nie z ucisku.