"OKNO. ZBLIŻENIA" to wyjatkowy cykl prowadzony przez Ośrodek Teatralny Kana. Pozwala na obcowanie z artystami i dziełami z całego świata, bez pośpiechu i tempa charakterystycznego dla festiwalu. Tegoroczna edycja poświęcona jest Scholi Węgajty, grupie działającej w sferze najstarszych europejskich zabytków literacko-muzyczno-dramatycznych. Bardzo interesujące jest to, że Schola Węgajty korzysta z tradycji, ale wywodzi się z alternatywy.
Tegoroczna edycja projektu OKNO. ZBLIŻENIA - od kilku już lat prezentującego w możliwe szerokim spectrum wybrane zagadnienia z dziedziny kultury i teatru oraz najważniejszych twórców, zespoły i ośrodki realizujące autorskie poszukiwania artystyczne i działania kulturotwórcze - poświęcona będzie zagadnieniu "harmonii w teatrze". Autorzy cyklu postanowili zaprosić artystów skupiających swoje poszukiwania na temacie dźwięku i głosu, rozumianego zarówno jako narzędzie wydobywania muzyczności działania teatralnego, ale też jako metody "otwierania" aktora, badania i uświadamiania mu skali jego możliwości, a także jako drogi samorozwoju. Będzie to też, w szerszym kontekście, rozmowa na temat harmonii jako wartości – próba zadania pytań o możliwość "przekraczania chaosu", budowania porządku, kształcenia "słuchu na rzeczywistość".
SCHOLA WĘGAJTY powstała w styczniu 1994 roku i działa w ramach Stowarzyszenia Węgajty niedaleko Olsztyna. Zespół tworzą śpiewacy, aktorzy, muzycy, plastycy, teatrolodzy i muzykolodzy pochodzący z 6 krajów europejskich. Schola zajmuje się rekonstrukcją średniowiecznych dramatów liturgicznych, prezentacjami muzyczno-teatralnymi, badaniami nad tradycjami śpiewu liturgicznego i sakralnego, antropologią kultury oraz edukacją i animacją teatralną. Od 20 lat opracowuje i wykonuje najstarsze europejskie zabytki literacko-muzyczno-dramatyczne (rękopisy polskie, francuskie, włoskie, niemieckie). Ma w swoim dorobku i repertuarze 7 łacińskich średniowiecznych dramatów liturgicznych, stanowiących kanon tego gatunku, które były prezentowane w wielu krajach Europy oraz głównych ośrodkach w kraju. Poprzez połączenie twórczych sił i doświadczeń aktorów, śpiewaków, instrumentalistów, teatrologów, antropologów, plastyków, językoznawców, liturgistów i przedstawicieli innych komplementarnych dziedzin, zespół wypracował unikalny i rozpoznawalny idiom wykonawczy i stylistyczny, oparty na archaicznych i tradycyjnych technikach warsztatu muzyczno-teatralnego.
Spotkanie to poświęcone będzie metodom i kierunkom poszukiwań Scholi Węgajty. Wydarzenie połączone będzie z promocją książki Tadeusza Kornasia - "Schola Teatru Węgajty. Dramat liturgiczny". Autor książki będzie jednocześnie moderatorem spotkania ze Scholą. Książka zestawia obok siebie trzy odrębne dziedziny, rzadko ze sobą na co dzień sąsiadujące: liturgię, teatr współczesny i kulturę alternatywną. Splata ze sobą awangardę i tradycję. Schola Teatru Węgajty realizuje od prawie dwudziestu lat we wnętrzach kościołów średniowieczne dramaty liturgiczne. Dramat ten, w którym upatruje się początków nowożytnego europejskiego teatru, rozwijał się od mniej więcej X wieku w strukturze nabożeństw Kościoła rzymskokatolickiego, by w końcu zostać przez Sobór Trydencki (w XVI wieku) "wyrzucony" ze świątyń. Po wiekach Schola Teatru Węgajty spróbowała na powrót włączyć ten dramat w krąg celebracji kościelnych - czyli w jego naturalne miejsce.
By opisać i zanalizować spektakle Scholi autor książki prowadzi czytelnika niezależnymi ścieżkami. Najpierw zadaje kilka podstawowych pytań: czym był teatr w rozumieniu Biblii i doktryny Kościoła katolickiego i czym jest liturgia? Następnie przedstawia dotychczasowe próby wykorzystywania struktur liturgcznych i inscenizowania dramatów liturgicznych w polskim teatrze dramatycznym, operowym i poszukującym (m. in. Schiller, Dejmek, Grotowski, Gardzienice). Przedstawia wreszcie krąg kultury alternatywnej, z której wyrosła Schola Teatru Węgajty.
Najważniejszą partią książki jest opis i analiza inscenizowanych przez Scholę Teatru Węgajty dramatów liturgicznych. Przedstawione wcześniej zagadnienia dopełniają się w tej części. Pozwala to dostrzec ogromny obszar poszukiwań i dążeń twórców Scholi, którzy starają się robić na wskroś współczesny teatr wywiedziony jednak z najstarszych tradycji.
Projekt OKNO - ZBLIŻENIA 2015 dofinansowany jest przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego z Programu Edukacja kulturalna. Wydarzenie jest współorganizowane przez Stowarzyszenie "Węgajty" w ramach projektu "Quem Queritis 2014-2016" dofinansowanego ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
