Odział zamiejscowy Zachodniopomorskiej OFFensywy Teatralnej ze Skierniewic spędził w Szczecinie ostatnie 2 dni. Teatr Realistyczny, bo o nim mowa, wykorzystał ten czas, umiejętnie wprowadzając anarchistyczny fluid w otoczenie Teatru Kana.
Teatr Realistyczny osiągnął w tym roku pełnoletniość świętując osiemnastolecie działalności, jednak okresu buntu zdecydowanie nie ma jeszcze za sobą. Robek Paluchosky – założyciel i do zeszłego roku reżyser Teatru (zmarł w 2012r.), był anarchistą całkowitym. Teatr Realistyczny założył z przekory, a pierwszym spektaklem przez niego zrealizowanym ośmieszył teatr alternatywny, do którego nurtu sam należał. Sposób ekspresji i niełatwa forma estetyczna przedstawień jest kontynuowana obecnie przez jego wychowanków, zakładających kolejne „plantacje” (grupy młodych ludzi grające w teatrze).Teatr Realistyczny jest bardzo zaangażowany społecznie i, jak mówią same aktorki, ma misję. Najważniejsze jest przesłanie, a dopiero później forma, choć nie jest w związku z taką hierarchią zaniedbywana.
Pierwszym spektaklem zaprezentowanym podczas tego spotkania był „Manifest”; skonstruowany w większości z tekstów literackich Mickiewicza, Szekspira, Eliota, Kopyty, Paluchosky’ego, a także dopisków zespołu. Aktorki nie dały się widzom przyzwyczaić do jednej przyjętej konwencji bezustannie ją zmieniając. Komfort psychiczny jest zdecydowanie niemożliwy do osiągnięcia, gdy z zasłuchania, w pełną uniesienia i patosu recytację, brutalnie wyrywa z namysłu łacina podwórkowa. Aktorki nieustannie też przypominały publiczności, że to co widz odbiera jest tylko teatrem; nie próbując tworzyć iluzji. Bezsilność, powtarzalność i brak zrozumienia, znalezienia wspólnego języka między ludźmi i silny związek z rzeczywistością, zawsze wygrywającą ze wzniosłymi ideami – to kluczowe kwestie poruszane w spektaklu. Ta, dość chaotyczna sztuka, choć była pełna energii, pozostało po niej uczucie bezradności wobec świata.
Na kolejny dzień Teatr Realistyczny przygotował sztukę bardzo różną od „Manifestu”. „Punkowe Centrum Poezji Paluch” było działaniem artystycznym stworzonym w hołdzie twórcy Teatru, „dowódcy i konstruktorowi chaosu” – Robkowi Paluchosky’emu. Skonstruowane z jego poezji, rozgrywające się w otoczeniu grafik i zakończone projekcją filmu jego autorstwa. Opowieść o tym wszechstronnym artyście była przedstawiona z punktu widzenia osób, które dobrze go znały. Ta perspektywa stwarzała trudną do pokonania barierę dla publiczności, nawet jeśli posiadała pewną wiedzę o sylwetce twórcy Realistycznego. Aktorki próbowały pokonać ją za pomocą otwarcia przestrzeni spektaklu i sadzając widzów na scenie. Niestety bez wcześniejszego przygotowania świadomy odbiór był znacząco utrudniony. Sztuka pokazała przede wszystkim jak silny wpływ Robek Paluchosky wywarł na swoich wychowankach. Najlepiej jednak o jego charyzmie świadczy dalsza i jakże prężna działalność Teatru ze Skierniewic.
Teatr Realistyczny odbieram jako pełen sprzeczności. Jest jednocześnie całkowicie bezpośredni, bezpretensjonalny, czasem nieprzyjemny w odbiorze, ale bardzo plastyczny. Potrafi tworzyć efektowne obrazy, żeby później je niszczyć. Może grupa nie wyraża się wystarczająco elokwentnie językiem teatru, ale przecież mówi o sobie: „robimy teatr jak nie umiemy” i tworzy go kolektywnie. Nieuniknionym w tym wypadku staje się pewien nieład. Nie razi to jednak tak bardzo. Niedopracowanie wpisuje się przecież w przyjętą przez nich estetykę. Tworzą nieoczywiste połączenia dające ciekawe efekty – jak „Skierlotka”. Jest ona zmaterializowaną metaforą starć Realistycznego z burakiem, którego ma w sobie każdy z nas; burakiem rosnącym na stereotypach, schematach i absurdach ograniczających ludzi. Zainteresowanych większą ilością informacji o tym zjawisku zapraszam do obejrzenia wideo. Myślę, że doskonale dopełni obraz Teatru Realistycznego.
