W ubiegły czwartek, w Zonie Sztuki Aktualnej, odbył się wernisaż krótkiej wystawy Gabriele Leidloff, zatytułowanej Ugly Casting 1.9. Jest to część bloku poświęconego sztuce video, prezentowanego w ramach 22. Festiwalu DokumentART.
Jak zapowiedział podczas wernisażu Antoni Karwowski, w przyszłości organizatorzy Festiwalu, obok projekcji filmowych, chcieliby organizować więcej tego typu wydarzeń. Byłaby to również okazja, aby rozwinąć współpracę z Akademią Sztuki i Zoną, która jak podkreśliła sam artystka, jest miejscem doskonale nadającym się do wystawiania video artu. Zaprezentowane w ramach Ugly Casting 1.9. video instalacje będzie można obejrzeć tylko do najbliższego wtorku (22.10), dlatego serdecznie polecamy odwiedzenie wystawy w najbliższych dniach.
Podczas uroczystego otwarcia, podobnie jak w dniu poprzednim, kiedy prezentowała wybrane przez siebie obrazy video, Gabriele Leidloff chętnie opowiedziała o swoich pracach. Przygodę z wykorzystywaniem zaawansowanych technik, stosowanych tradycyjnie w medycynie oraz psychologii, rozpoczęła od eksperymentowania ze zdjęciami rentgenowskimi. Podczas wystawy można obejrzeć dwie prace video, składające się z zapętlonych zdjęć wykonanych tą techniką. To właśnie od nich wziął się tytuł całej wystawy. Gabriele Leidloff miała możliwość wykonania serii zdjęć, portretów unikalnych gipsowych masek pośmiertnych, w jednym z niemieckich muzeów. Jak powiedziała artystka, słowo ugly tłumaczy się w tym wypadku samo przez się, zaś casting odnosi się do elementu wyboru najlepszego ujęcia oraz modela, którego musiała dokonać. Elementem niezwykle ciekawym i oryginalnym w powstałych w ten sposób pracach, jest pokazanie zewnętrznych powierzchni obiektów. Obrazy rejestrowane przy pomocy promieniowania rentgenowskiego dają możliwość zobaczenia tego, co wewnętrzne. Stanowią zapis gęstości materii. Jednak na przekór temu, Leidloff postanowiła za ich pomocą zarejestrować rzeczywistość, w sposób zbliżony do tego, jak postrzegają ją ludzie. Wykonanie portretów metodą RTG stało się możliwe, kiedy po wielu próbach, jej modelami zostały wspomniane wcześniej gipsowe maski oraz sklepowe manekiny. Efekt jest intrygujący i trudny do rozszyfrowania. W pierwszym momencie rozpoznajemy znajome kształty, jednak towarzyszy nam uczucie, że są one w pewien sposób przetworzone. Na portretach manekinów pojawiają się elementy nie pasujące do ludzkich twarzy, jak chociażby śruby spajające ich konstrukcję.
Zaintrygowana możliwościami, jakie stwarzają zaawansowane technologie medycznego przetwarzania obrazu, artystka poszukiwała kolejnych rozwiązań. Stąd wziął się właśnie powołany do życia autorski projekt Gabriele Leidloff l o g - i n / l o c k e d o u t – Forum Sztuki i Neurobiologii. Na tej niezwykłej platformie spotykają się i pracują wspólnie artyści oraz naukowcy. Dzięki połączeniu ich odmiennych punktów widzenia, powstaje nowe świeże podejście do problemów ludzkiej percepcji. Projekt zyskał duże uznanie i objęty został patronatem UNESCO. Więcej informacji na jego temat można znaleźć pod adresem www.locked-in.com.
Obok prac wykonanych przy pomocy promieni rentgena na wystawie pojawiają się także prace o bardziej dynamicznych charakterze. Jak chociażby video, będące zapisem badania mającego na celu ustalenie szybkości, z jaką w rozpoznajemy twarze oraz mimikę. Z nieregularnych, rozmytych kształtów wyłaniają się w pewnych odstępach czasu ludzkie rysy. Moment, w którym badana osoba rozpoznaje w nich konkretny obiekt, oznaczony zostaje pojawiającym się na ekranie krzyżykiem. Wyabstrahowany obraz, oderwany od pierwotnego medycznego kontekstu i wyeksponowany w przestrzeni galerii, zmienia całkowicie swój charakter i wzbudza w oglądającym go widzu nowe skojarzenia.
Ugly Casting 1.9. to także obrazy zarejestrowane podczas prób wykonywanych na specjalistycznym sprzęcie, śledzącym ruch gałek ocznych. Eye-tracking stosowany jest zarówno przez psychologów, jak i specjalistów badających preferencje konsumentów. Dwie spośród zaprezentowanych prac video powstały przy użyciu tej metody. Obydwie są zapisem eksperymentów, którym poddała się sama artystka. Jednym z nich jest bezpośredni zapis ruchu gałki ocznej, drugim obraz obserwowany podczas badania przez artystkę. Są to dwa ujęcia wykonane aparaturą o różnych możliwościach technicznych. Gabriele Leidloff nie stawia się jednak w pozycji naukowca, jej prace, choć z pozoru ściśle powiązane z medycyną, mają na celu uzyskanie ciekawych wizualnie efektów. Są również zapisem niemal filozoficznych rozważań nad granicami ludzkiej percepcji. Naukowcy oglądający wyniki podobnych analiz patrzą na nie w sposób wybiórczy, szukając w nich elementów, które wskazują na nieprawidłowości lub ich brak. Nie są one dla nich kompletnymi obrazami świata. Leidloff bawi się konwencją. Wykorzystuje bardzo zaawansowane i kosztowne techniki, a obrazom powstającym w wyniku ich użycia nadaje nowy kształt i znaczenie. Jest również prawdziwą pasjonatką podążającą za możliwościami, jakie otwierają przed nią nowe eksperymenty. Jak przyznała, nie szuka konkretnych odpowiedzi, lecz woli stawianie kolejnych twórczych pytań.
